دکتر پورشریعه : تب لایک‌های غرور آفرین/ فضای مجازی زمینه مستعد برای پرخاشگری است
یک روانشناسی بالینی گفت: فیس بوک، اینستاگرام وتوئیتر می‌توانند جزء شبکه‌های اجتماعی باشند که کاربران را بیشتر مستعد پرخاشگری و خشونت می‌کند و یکی از دلایل آن تب لایک است.
طالبعلی پورشریعه در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه خشونت به معنای پاسخ نادرست به ناکامی‌ها و شکست‌های زندگی است، اظهار کرد: اگر در زندگی دچار ناامیدی و یأس پی در پی می‌شوید، ممکن است راحت‌ترین پاسخ ممکن را بروز خشم بدانید که در واقع این بدترین نوع پاسخ به اتفاقات بد زندگی است.
وی با تاکید بر اینکه خشونت اساسا به معنای راهی برای آسیب رساندن به دیگران تعریف می‌شود، تصریح کرد: در خشونت با تخلیه آنی هیجان منفی در درون خود، می‌خواهید احساس راحتی کنید غافل از اینکه این عمل عواقب بدی به دنبال دارد و از سویی خشم به طور صحیح تخلیه نشده ومی‌توان گفت پرخاشگری رفتار خصمانه‌ای است که فرد از ابزاری برای مقابله و آسیب رساندن به طرف مقابل از خود نشان می‌دهد.
این روان شناس بالینی با بیان اینکه خشونت و پرخاشگری در ذات ما نهفته و در یک فرآیند ارثی و تکاملی به ما منتقل شده است، گفت: خشونت شامل کلامی، غیر کلامی، بیرونی، درونی، جنسی، فیزیکی، اقتصادی و روانی در جامعه است.
سوء تغذیه باعث رفتارهای پرخاشگرایانه
پورشریعه در مورد علل فیزیولوژیکی خشونت خاطرنشان کرد: اغلب عوامل فیزیولوژی بروز خشم در کنترل و اختیار فرد پرخاشگر نیستند اما نمی‌توان گفت که حتی با وجود علت زمینه‌ای زیستی فرد هیچ کنترلی بر روی رفتار خود ندارد. سکته مغزی، آسیب های مغزی، سکته قلبی، کمبود برخی ویتامین‌ها، کمبود برخی املاح و مواد معدنی در بدن، باعث ایجاد خشونت و خشم در فرد می‌شود.
وی افزود: اصلی‌ترین علل خشونت را باید در روان فرد جستجو کرد گاهی عوامل روانیِ خشونت ریشه در یک تعارض حل نشده دارد یعنی فرد در مقابل یک مسئله و یا احساس دچار دوگانگی است و این دوگانگی اغلب خود را به صورت طغیان‌های پرخاشگرانه در مقابل دیگران نشان می‌دهد.
افکار منفی زمینه افزایش بروز خشم
این روانشناس بالینی تصریح کرد: اگر کسی را در زندگی از دست داده‌اید یا که در زندگی شخصی خود و یا محیط کاری‌تان دچار شکست شده و فردی هستید که زود ناامید می‌شوید و از هر موقعیتی که کمی در آن ضعف دارید، خود را بازنده می‌دانید، ممکن است ناخودآگاه زمینه‌ای برای ایجاد خشم در خود ایجاد کنید که البته این نوع خشم در دراز مدت بروز پیدا می‌کند.
دکتر پورشریعه ادامه داد: گاهی افکار منفی به جان شما می افتد به طوری که نمی‌توانید با آن‌ها مقابله کنید و جلوی بوجود آمدن آن را بگیرید مثل "من آدم کارآمدی نیستم، دست به هر کاری می‌زنم ناموفق‌ام" می‌تواند در دراز مدت تولید خشم پنهان کرده و اثرات مخربی بر زندگی شما بگذارد.
وی با بیان اینکه انگیزه قبلی، دشمنی و کینه توزی طرفین نیز می‌تواند از علل بروز خشم باشد، گفت: گاهی بروز کینه و خشم در مقابل کسی باعث انبار و بزرگ شدن حس تنفر و خشم در مقابل آن فرد می‌شود، واکنش‌های هر کس در مقابل چنین احساساتی متفاوت است به طوری که برخی افراد برای کاهش این احساسات از مکانیسم‌های دفاعی ناپخته استفاده یا برخی به صورت شخصیتی منفعل پرخاشگر احساسات خود را برون‌ریزی می‌کنند.
کم‌خوابی علت افزایش خشم
این روانشناس بالینی خواب ناکافی و بی‌خوابی مداوم را از علل دیگر خشم دانست و بیان کرد: خواب کافی بر روی سیستم ایمنی بدن، بر نحوه برخوردتان با مسائل و تحمل شرایط سخت تاثیر دارد و برعکس نداشتن خواب کافی اثر معکوس بر بدن می گذارد در نتیجه نداشتن خواب کافی تحمل و طاقتتان در برابر مسائل کم و زود از کوره در می‌روید.
پورشریعه ادامه داد: اگر سیستم ایمنی بدن به هر دلیلی دچار اشکال شود، یکی از علامت‌ها بروز خشم و پرخاشگری است و در واقع بدن کمبودهایش را به نوعی با پرخاشگری درخواست می‌کند.
وی افزود: فعالیت زیاد فکری_ ذهنی و یا جسمی بیش از حد و شرایط گذشته و محیط نیز در بروز خشم بی تاثیر نیست اما خشونت یک رفتار بوده و محیط نقش اساسی در شکل‌گیری رفتار در هر شخصی دارد.
محیط زندگی پر تنش، کودکان پرخاشگر
این روانشناس بالینی تصریح کرد: گذشته فرد نیز علت خشونت را نشان می‌دهد فردی که در خانواده‌ای پر از جنگ و دعوا رشد کرده است، احتمال اینکه در آینده فردی پرخاشگر شود، خیلی بیشتر است. محیطی که فرد در آن درس می‌خواند، محیط دوستان و هم سالان نزدیک که همیشه با آن‌ها در تماس است و محیط شغلی در خشونت تاثیر زیادی دارد.
پورشریعه خاطرنشان کرد: اینکه آیا فضای مجازی و محتویات آن در بالا بردن میزان آمار خشونت تاثیرگذار بوده است باید گفت ویژگی اصلی این است که کاربران می‌توانند در فضای مجازی راحت‌تر و بدون ملاحظه و سانسور حرف خود را بزنند.
نبود فضای واقعی برای بیان واقعیات
وی یادآور شد: در فضای مجازی هویت کاربران، مجازی و غیرواقعی، جمع‌ها و گروه‌ها همفکر و احساس خطر نمی‌کنند و فاصله بین عمل و عکس‌العمل در شبکه‌های اجتماعی کم و زمان بازخورد سریع است اما خصلت این شبکه‌های اجتماعی این است که تریبون دست همه است و می‌توانند آزادانه بنویسند.
این روانشناس بالینی شبکه‌های اجتماعی را مکانی برای تخلیه احساسات، هیجانات و شکایت‌های زمانه دانست و افزود: در یک کشور جهان سومی که آزاد اندیشیدن و حرف زدن در آن تبعات داشته معلوم است که مردم عصبانیت‌های زندگی خود را در فضای مجازی تخلیه می‌کنند.
فضای مجازی زمینه مستعد برای پرخاشگری
پورشریعه اظهار کرد: لایک‌ها یک غرور کاذب در فرد ایجاد می‌کند که گویی آنهایی که شما را لایک کرده‌اند هوادار، طرفدار یا موافق سرسخت شما هستند بنابراین اعتماد به نفس کاذبی ایجاد کرده و موجب خودشیفتگی فراوان می‌شود و رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از کاربران را به دنبال دارد.
تحریم؛ استانداردهای سلامت را کاهش داده است
وی با اشاره به استانداردهای سلامت اجتماعی به‌عنوان شاخص‌های تعیین کننده میزان رشد یک کشور بیان کرد: با توجه به شرایط بحرانی و تحریم، استانداردهای سلامت کاهش چشمگیر داشتند. وقتی ما در شرایط افت استانداردها قرار می‌گیریم مثل کاهش عدالت، آزادی، افزایش گرانی، غیر قابل پیش بینی شدن رویدادها و فقدان تکریم شهروندی و نبود کنترل پذیری در موقعیت‌ها سطح انتظار مردم نسبت به سال‌های قبل کاهش پیدا کرده و زمینه پرخاشگری و خشونت آن‌ها فراهم می‌شود.
این روانشناس بالینی خاطرنشان کرد: افراد با پایین بودن سطح تحمل‌شان با کوچک‌ترین اتفاق، نسبت به یکدیگر خشونت نشان می‌دهند و این امر در فضای مجازی به دلیل نبود حریم و آزادی بیشتر به چشم می‌خورد.
